Wydawca treści
Retencja nizinna - Projekty Lasów Państwowych 2014 - 2020
Retencjonowanie wody (Fot. Adrian Pietrzak)
Retencja wody (Fot. Jerzy Szafkowski)
Retencja wody (Fot. Adrian Pietrzak)
W kwietniu 2019 r. Nadleśnictwo Solec Kujawski zakończyło realizację projektu "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych".
Nazwa projektu: Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
Zrealizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne odraz monitoring środowiska
Okres realizacji: 2016-2023 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
przy wsparciu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych jako jednostki realizującej projekt (JRP)
Cel projektu: wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych.
Cele uzupełniające:
• odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
• ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych.
Podejmowane działania były ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
W ramach projektu realizowane zostały inwestycje związane z:
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;
• adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;
• przeciwdziałaniem nadmiernej erozji wodnej – np. poprzez zabezpieczanie brzegów i stoków;
• przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).
O oddziaływaniu obiektów retencyjnych decyduje nie ich wielkość, ale liczba urządzeń w zlewni, co przekłada się na ich efektywność na dużą skalę. Budowane były w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji z zastosowaniem materiałów naturalnych. Ponieważ obiekty te spełniają głównie funkcje ekologiczne – z założenia są przyjazne dla środowiska. Wszystkie projektowane budowle zostały dostosowane do lokalnych warunków przyrodniczo-krajobrazowych, w tym w taki sposób, aby umożliwić swobodne przemieszczanie się organizmów wodnych.
Efekty
Za najistotniejszy, mierzalny efekt projektu uznano przede wszystkim retencjonowanie wody. Nie mniej ważny jest również wpływ małej retencji na ochronę przyrody: zbiorniki powstałe w ramach projektu nie tylko przyczyniają się do poprawy bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych, lecz także stały się ważną ostoją wodnej fauny i flory, służą jako wodopoje dla leśnych zwierząt i pełnią funkcje biofiltrów.
Mapa 1. Nadleśnictwa realizujące projekt
Kliknij, aby powiększyć:
Osiągnięte wskaźniki:
- objętość retencjonowanej wody: 2 544 674,61 mln m³
- pojemność obiektów małej retencji: 3 985 194,74 mln m³
- liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 1 349 szt.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 246 495 660,08 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 191 222 163 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 162 538 838,55 zł
Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji budowane z zastosowaniem materiałów naturalnych. Wybierane technologie mają być przyjazne dla naturalnego środowiska przyrodniczego.
Bezpośrednim efektem realizacji projektu było zretencjonowanie 2,1 mln m³ wody.
Planowane w ramach projektu zadania realizowane przez Nadleśnictwo Solec Kujawski obejmowały usługi projektowania oraz roboty budowlane dotyczące małej retencji.
Zadania obejmowały dwa postępowania dotyczące:
1. Wykonania kompleksowej dokumentacji projektowej, kosztorysowej i STWiOR wraz z niezbędnymi pozwoleniami, uzgodnieniami i opiniami wymaganymi odrębnymi przepisami dla zadania: Ograniczenie odpływu oraz retencja wód w rowie, w oddz. 232C, w Leśnictwie Łażyn na terenie Nadleśnictwie Solec Kujawski oraz pełnienie nadzoru inwestorskiego.
2. Budowy 4 zastawek na cieku odprowadzającym wodę, umocnienie brzegów cieku przed i za zastawkami, obłożenie kamieniami części zbiornika w bezpośrednim sąsiedztwie zastawki w celu "unaturalnienia" i stabilizacji skarp.
W kwietniu 2019 r. Nadleśnictwo Solec Kujawski zakończyło realizację zadania: "Ograniczenie odpływu oraz retencja wód w rowie, w oddz. 232C i 233, w Leśnictwie Łażyn na terenie Nadleśnictwa Solec Kujawski", realizowanego w ramach projektu "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych".
Zadanie polegało na budowie 4 zastawek piętrzących wodę o wysokości pietrzenia 0,6 m, umocnieniu brzegów i dna rowu przed i za zastawkami, obłożeniu narzutem kamiennym części zbiornika w bezpośrednim sąsiedztwie zastawki w celu "unaturalnienia" i stabilizacji skarp.
Zadaniem planowanych urządzeń piętrzących wodę miało być magazynowanie wody i przeciwdziałanie przesychaniu terenów położonych w górnym biegu rowu na terenie oddziału oddziału leśnego 232 C.
Dzięki zastawkom piętrzącym wodę osiągnięto powierzchnię zalania wynoszącą 2305 m2, w tym objętość retencji 757 m3 wody. To nasz nowy magazyn wody, gdzie wcześniej w okresach bardziej suchych widzieliśmy tylko "ślad" płynącej wody.
W wyniku realizacji zadania osiągnięto następujące efekty:
- zastawki spiętrzyły wodę w istniejącym korycie rowu i jednocześnie utrzymują maksymalny jej poziom, który nie zalewa i nie podtapia terenów przyległych do rowu,
- poprawę stosunków wodnych poprzez ograniczenie odpływu co ma znaczenie głównie w miesiącach letnich i jesiennych - dzięki temu podniesienie poziomu wód gruntowych w przyległych obszarach leśnych ubogich w wodę, wzrost uwilgotnienia siedlisk, który przyczynia się do zachowania różnorodności biologicznej oraz do właściwego utrzymania stanu ochrony siedliska, oraz zwiększenie naturalnej biologicznej odporności drzewostanów zwłaszcza na zmiany związane ze zmianą klimatu,
- zwiększono dostępność wody dla zwierzyny leśnej, ptactwa, owadów i innej fauny,
- zwiększono dostępność wody do ochrony przeciwpożarowej lasu,
Film promocyjny o małej retencji
MECHANIZM UMOŻLIWIAJĄCY SYGNALIZOWANIE POTENCJALNYCH NADUŻYĆ FINANSOWYCH
Ochrona przeciwpożarowa - Projekty Lasów Państwowych 2014 - 2020
Wieża obserwacyjna z kamerą w Leśnictwie Jezierce (Fot. Adrian Pietrzak)
Wieża obserwacyjna z kamerą w Leśnictwie Leszyce (Fot. Adrian Pietrzak)
Wieża techniczna w Leśnictwie Miejskie (Fot. Adrian Pietrzak)
W listopadzie 2017 r. Nadleśnictwo Solec Kujawski zakończyło realizację projektu "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów".
Nazwa projektu: "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"
Okres realizacji: 2016-2023 r.
Cel projektu: zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych, szczególnie w nadleśnictwach zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego.
Cele uzupełniające:
• rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,
• szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,
• dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,
• skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.
Dofinansowanie zostało przeznaczone na:
- rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, w tym:
- budowę i modernizację dostrzegalni pożarowych (138 szt.)
- zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (183 szt.)
- doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) (42 szt.)
- budowę stacji meteorologicznych (12 szt.)
- wsparcie techniczne systemu ratowniczo-gaśniczego na wypadek wystąpienia pożarów lasów, w tym:
- zakup samochodów patrolowo-gaśniczych (67 szt.)
Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"
Mapa 1. Nadleśnictwa realizujące projekt
Kliknij, aby powiększyć:
Realizacja projektu przyczyniła się między innymi do:
- zwiększenia odporności lasów na klęski żywiołowe takie jak pożary, którymi zagrożenie wzrasta wraz z ocieplaniem się klimatu,
- podniesienia efektywności systemu wczesnego ostrzegania o pożarach w Lasach Państwowych,
- zwiększenia powierzchni leśnych objętych monitoringiem oraz skrócenia czasu wykrycia zagrożenia i reagowania
- ograniczenia zasięgu pożarów i negatywnych skutków z nimi związanych (np. zubożenie gleby, zniszczenie ekosystemu i zamieszkujących go organizmów, straty materialne),
- poprawy ochrony przeciwpożarowej na obszarach sąsiadujących z terenami administrowanymi przez LP, np. parków narodowych czy terenach zamieszkanych (wpływ na bezpieczeństwo mieszkańców i turystów),
- ograniczenia emisji CO₂ w wyniku zmniejszenia liczby oraz zasięgu pożarów.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 88 029 674,40 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 59 472 181,08 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 50 551 353,92 zł
Planowane w ramach projektu zadania realizowane przez Nadleśnictwo Solec Kujawski obejmowały roboty budowlane dotyczące monitoringu przeciwpożarowego obszarów leśnych, zlokalizowanych na terenie Nadleśnictwa Solec Kujawski za pomocą urządzeń do wczesnego wykrywania zagrożenia pożarowego lasu z torem wizyjnym HDTV oraz usługi nadzoru.
Zadania obejmowały trzy postępowania dotyczące:
1. Budowy dwóch wież stalowych przeciwpożarowych obserwacyjnych do nadzoru wizyjnego obszaru leśnego.
2. Pełnienia nadzoru inwestorskiego nad budową wież stalowych przeciwpożarowych obserwacyjnych.
3. Dostawy i montażu na wybudowanych wieżach obserwacyjnych przeciwpozarowych specjalistycznych urzadzeń do wykrywania pożarów (sprzętu o rozdzielczości HD do nadzoru wizyjnego obszaru leśnego).
MECHANIZM UMOŻLIWIAJĄCY SYGNALIZOWANIE POTENCJALNYCH NADUŻYĆ FINANSOWYCH
Ochrona przyrody - Projekty RDLP w Toruniu 2014-2020
Nietoperze (Fot. Krzysztof Kasprzyk)
Ochrona przyrody - zimowiska dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Ochrona przyrody - zimowiska dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Ochrona przyrody - budki dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Ochrona przyrody - budki dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Ochrona przyrody - budki dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Ochrona przyrody - zimowiska dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Ochrona przyrody - zimowiska dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Ochrona przyrody - zimowiska dla nietoperzy (Fot. Adrian Pietrzak)
Nadleśnictwo Solec Kujawski zakończyło realizację projektu "Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu".
Nazwa projektu: Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu, współfinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020 (konkurs Nr RPKP.04.05.00-IZ.00-04-062/16) w ramach Osi priorytetowej 4. Region Przyjazny Środowisku dla Działania 4.5 Ochrona przyrody, schemat: Inwestycje w zakresie zwiększania ochrony przyrody w regionie poza obszarami ZIT i OSI.
Planowany okres realizacji: 2014-2020 r.
Beneficjent: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu.
Celem projektu jest ochrona i zwiększenie różnorodności biologicznej, ochrona przyrody i zielona infrastruktura. Przedmiotem projektu jest poprawa i utrzymanie wartości przyrodniczych na wybranych cennych obszarach położonych na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu, obejmującej województwo kujawsko-pomorskie.
Realizacja ww. celu zostanie osiągnięta m.in. poprzez wykonanie działań ochronnych zawartych w Planach Zadań Ochronnych ustanowionych dla obszarów Natura 2000 oraz Planach Ochrony ustanowionych dla rezerwatów przyrody.
Projektem objętych jest 14 nadleśnictw podległych RDLP Toruń oraz biuro RDLP. W ramach projektu oprócz głównych działań ochronnych zawartych w Planach zadań Ochronnych ustanowionych dla obszarów Natura 2000 oraz Planach Ochrony ustanowionych dla rezerwatów przyrody będą realizowane inwestycje związane z:
- przebudową dojazdów turystycznych,
- opracowaniem tras leśnych ścieżek dydaktycznych,
- utworzeniem arboretum,
- utworzeniem przystanków edukacyjnych na ścieżkach edukacyjnych, szkółkach leśnych,
- budową miejsc postoju na trasach ścieżek rowerowych,
- remontem i modernizacją ścieżek edukacyjnych,
- konserwacją urządzeń małej retencji,
- badaniami hydrologicznymi i geodezyjnymi,
- utworzeniem schronień zimowych dla nietoperzy,
- naprawą i remontem infrastruktury zielonej, służącej celom ochronnym,
- przebudową kładki widokowej,
- doposażeniem piwnicy edukacyjnej,
- rozbudową infrastruktury turystycznej,
- odnowieniem ścieżki edukacyjnej w rezerwacie,
- zakupem sprzętu optycznego i fotograficznego na potrzeby monitorowania działań ochronnych i biologii gatunków kręgowców na obszarach cennych przyrodniczo.
Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie przywrócenie i zapewnienie ochrony właściwego stanu ekosystemów na 331,47 ha powierzchni oraz uzyskanie lepszego statusu ochronnego samych siedlisk na 954,44 ha powierzchni.
Wartość projektu
Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 4 370 035,21 zł
Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 3 997 889,21 zł
Maksymalna kwota dofinasowania z funduszy europejskich wynosi 3 398 205,76 zł
Wkład UE (EFRR) wynosi 3 398 205,76 zł
Planowane w ramach projektu zadanie realizowane przez Nadleśnictwo Solec Kujawski obejmowało jedno postępowanie dotyczące:
1. Utworzenia schronień zimowych dla populacji nietoperzy - adaptacja obiektów (przewidzianych do likwidacji wybranych studzienek inspekcyjnych nieużywanego i będącego w trakcie demontażu rurociągu) dla potrzeb zimujących nietoperzy.
2. Zagospodarowania otoczenia (budki drewniane i trocinobetonowe dla nietoperzy).
3. Wykonania i montażu tablic edukacyjno-informacyjnych oraz ławek.
4. Wykonania folderów informacyjnych.
5. Prac geodezyjnych.
6. Nadzoru specjalistycznego w trakcie i po adaptacji obiektów.
Projekty LP 2007-2013 - PROW 2007-2013 Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej
Przebudowana droga przeciwpożarowa (Fot. Włodzimierz Palicki)
Tablica reklamowa umieszczona na budynku Nadleśnictwa
Nadleśnictwo Solec Kujawski uczestniczyło w realizacji projektu „Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.
Nadleśnictwo SOLEC KUJAWSKI uczestniczyło w realizacji projektu „Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.
Metryka projektu:
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Europa inwestująca w obszary wiejskie.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Projekt realizowany był w ramach 2 osi priorytetowej Poprawa Środowiska Naturalnego i Obszarów Wiejskich - strona programu www.minrol.gov.pl w ramach działania 226 Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Koszt całkowity projektu to 117 459 000 zł. Był on realizowany na terenie nadleśnictw całej Polski.
Celem projektu było:
1. Odnowienie i pielęgnacja drzewostanów zniszczonych.
2. Wprowadzanie mechanizmów zapobiegającym katastrofom naturalnym.
3. Ochrona prewencyjna lasów zagrożonych pożarem.
W ramach projektu na terenie Nadleśnictwa Solec Kujawski realizowane były następujące działania:
1. Przebudowa drogi leśnej pożarowej nr 3 wyznaczonej w planie urządzenia lasu jako dojazd pożarowy w celu wzmocnienia systemu ochrony przeciwpożarowej (wg schematu II).
2. Przebudowa drogi leśnej pożarowej nr 13 wyznaczonej w planie urządzenia lasu jako dojazd pożarowy w celu wzmocnienia systemu ochrony przeciwpożarowej (wg schematu II).
3. Przebudowa drogi leśnej pożarowej nr 14 wyznaczonej w planie urządzenia lasu jako dojazd pożarowy w celu wzmocnienia systemu ochrony przeciwpożarowej (wg schematu II).
4. Przebudowa drogi leśnej pożarowej nr 17 wyznaczonej w planie urządzenia lasu jako dojazd pożarowy w celu wzmocnienia systemu ochrony przeciwpożarowej (wg schematu II).
5. Przebudowa drogi leśnej pożarowej nr 18 wyznaczonej w planie urządzenia lasu jako dojazd pożarowy w celu wzmocnienia systemu ochrony przeciwpożarowej (wg schematu II).
6. Przebudowa drogi leśnej pożarowej nr 26 wyznaczonej w planie urządzenia lasu jako dojazd pożarowy w celu wzmocnienia systemu ochrony przeciwpożarowej (wg schematu II).
Zgodnie z terminem Programu PROW 2007-2013 przebudowa dróg leśnych pożarowych planowana jest także pod koniec roku 2013.
Nadleśnictwo Solec Kujawski działania związane z przebudową dróg leśnych pożarowych zakończyło w październiku 2013 r.
Projekty LP 2007-2013 - Rekultywacja terenów na cele przyrodnicze
Zrekultywowany teren (Fot. Mikołaj Ziemblicki)
Tablica informacyjna umieszczona na budynku Nadleśnictwa
Tablica pamiątkowa umieszczona wewnątrz budynku Nadleśnictwa
Nadleśnictwo Solec Kujawski uczestniczyło w realizacji projektu „Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP”.
Nadleśnictwo Solec Kujawski uczestniczyło w realizacji projektu „Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP"
Projekt realizowany był w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego UE Infrastruktura i Środowisko - strona programu www.pois.gov.pl w ramach działania 2.2. Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich. Koszt całkowity projektu to 130 mln zł. Był on realizowany na terenie całej Polski w 58 nadleśnictwach, a jego działania obejmowały zasięgiem obszar ponad 30 000 ha.
Celem projektu było przywrócenie wartości przyrodniczych terenom pozostającym w zarządzie PGL LP zdegradowanym w wyniku działań wojskowych.
W ramach projektu realizowane były następujące działania:
1. Wykonanie rozpoznania saperskiego i oczyszczenia terenów z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych.
2. Ocena przyrodnicza terenów.
3. Ocena geośrodowiskowa terenów.
4. Usuwanie zanieczyszczeń gruntowych.
5. Rozbiórka lub zabezpieczenie obiektów powojskowych i porządkowanie terenu.
6. Przygotowanie i rewitalizacja podłoża gruntowego.
7. Działania związanie z ochroną gatunków i siedlisk.
8. Odnowa i przebudowa drzewostanów z dostosowaniem ich składu gatunkowego do warunków siedliskowych.
Nadleśnictwo Solec Kujawski główne działania związane z rozbiórką i porządkowaniem terenu oraz usuwaniem zanieczyszczeń gruntowych zakończyło w grudniu 2011 r.
Wszelkie informacje związane z projektem można znaleźć na stronie internetowej Jednostki Realizującej Projekt - Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, które z ramienia beneficjenta Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe koordynuje projekt.
Adres strony internetowej projektu:
www.ckps.lasy.gov.pl zakładka Projekty PGL LP – Rekultywacja poligonów
Najnowsze aktualności
Masz las lub grunt do zalesienia i chcesz go sprzedać?
Masz las lub grunt do zalesienia i chcesz go sprzedać?
Masz las lub grunt do zalesienia i chcesz go sprzedać? W szczególności przylegający do gruntu zarządzanego przez jednostkę Lasów Państwowych lub znajdujący się w pobliżu gruntów LP?
Sprawdź, w zasięgu którego nadleśnictwa znajduje się Twój grunt i ustal numer działki ewidencyjnej. Sprawdź, czy las/grunt spełnia warunki, na jakich nadleśnictwo może odkupić od Ciebie tę nieruchomość. Skontaktuj się z nadleśnictwem i przedstaw mu ofertę sprzedaży. Nadleśnictwo oceni przydatność oferowanego gruntu i zleci rzeczoznawcy wycenę wskazanej działki oraz zaproponuje cenę nabycia.
Kupując nowe grunty, Lasy Państwowe realizują założenia Krajowego Programu Zwiększania Lesistości, opracowanego przez Instytut Badawczy Leśnictwa. Do 2050 roku lesistość Polski zwiększy się do 33%, tym samym zwiększy się bezpieczeństwo klimatyczne kraju.
Zasady skupu gruntów pod nowe lasy wyjaśnia krótki przewodnik:
Jestem zainteresowany sprzedażą. Co mam zrobić?
Przede wszystkim ustalić w zasięgu administracyjnym, którego nadleśnictwa leży nieruchomość. Sprawdzić, czy las/grunt spełnia warunki skupu gruntów przez jednostki LP, a następnie skierować ofertę do nadleśnictwa, precyzyjnie opisując działkę: wskazując dokładny adres ewidencyjny. Wcześniejszego uregulowania wymagają też sprawy własnościowe, jak np. dziedziczenie.
Jakimi gruntami będą zainteresowane Lasy Państwowe?
Rodzaj gruntów i warunki ich zakupu określa ustawa o lasach. Art. 37 wymienia, że Lasy Państwowe mogą nabyć „lasy, grunty przeznaczone do zalesienia lub inne grunty lub nieruchomości, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami gospodarki leśnej i nie narusza interesu Skarbu Państwa”. W praktyce, w szczególnosci będą to grunty sąsiadujące z obszarami zarządzanymi przez Lasy Państwowe, przylegające do nich – ze względu na możliwość prowadzenia gospodarki leśnej oraz oraz tworzące samodzielne kompleksy leśne w niewielkiej odległości od gruntów Lasów Państwowych, a także takie, w stosunku do których istnieje możliwość zniesienia współwłasności lub regulacji przebiegu granicy polno-leśnej. Zdarzają się sytuacje, w których w sąsiedztwie lub nawet wewnątrz terenu zarządzanego przez Lasy Państwowe usytuowane są enklawy innej własności. Z takimi sytuacjami mamy do czynienia głównie na Mazowszu i w Polsce wschodniej.
Status gruntów można zweryfikować w internetowym Banku Danych o Lasach – https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/
Ile zapłacą nadleśnictwa?
Cena zakupu jest uzależniona od wielu czynników, m.in. od położenia i kształtu działki, gatunków drzew, które na niej rosną, wieku i stanu sanitarnego drzewostanu. Każdy zakup na rzecz Skarbu Państwa poprzedza wycena rzeczoznawcy majątkowego.
Mówiąc o krajowych zasobach leśnych należy przede wszystkim przytoczyć dwa główne wskaźniki - lesistość i zasobność. Lesistość to procent pokrycia powierzchni kraju przez lasy, zasobność to z kolei przeciętna objętość masy drzewnej na jednostkę powierzchni, wyrażana w m3 na hektar. Pierwszy z wymienionych wskaźników osiągnął w Polsce 30%, drugi zaś 290 m3/ha. Dużo to czy mało? Jak wypadamy w tym względzie na tle Europy i świata?
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Obecnie lasy rosną w Polsce na ponad 9,2 mln ha, co odpowiada lesistości 30 proc. powierzchni kraju. Z tego 7,15 mln ha to lasy państwowe. Wartość ta robi jeszcze większe wrażenie jeśli odniesiemy ją do lesistości kraju w dniu zakończenia II wojny światowej, wówczas jedynie 20,8% powierzchni Polski było pokryte lasami. Można więc powiedzieć, że trzy pokolenia Polaków, w niecałe stulecie zalesiły 9% powierzchni swojego kraju! Według Polityki Leśnej Państwa – strategicznego dokumentu opisującego kierunki rozwoju polskich lasów, w 2050 roku mamy osiągnąć lesistość na poziomie 33% powierzchni kraju.
Lesistość Polski wynosząca 30% (w stosunku do powierzchni lądowej) jest zbliżona do przeciętnej lesistości świata (30,6%). Lesistość naszego kraju jest także zbliżona do lesistości Europy (bez Rosji) wynoszącej 32,2% oraz Ameryki Północnej (33%). Jest ona natomiast zdecydowanie niższa od lesistości Ameryki Południowej (49%), Europy razem z Rosją (44,7%) i Ameryki Środkowej (38%). Lesistość Polski jest natomiast zdecydowanie wyższa niż lesistość całej Afryki (23%), Azji (19%) oraz Oceanii (23%).
Najważniejsze jednak, że zarówno lesistość Polski, jak i Europy od lat wzrasta. Jest to niestety wyjątkiem w kontekście innych kontynentów, gdzie trwa de facto deforestacja (wylesienie). Najsilniej proces ten dotyka Amerykę Południową. Tymczasem polskie prawo gwarantuje, że każdy las jest odnawiany przez sadzenie lub z wykorzystaniem odnowienia naturalnego w czasie 5 lat od wycięcia, w praktyce zrównoważonej gospodarki leśnej dużo szybciej.
Wracając jednak do lesistości Polski, warto podkreślić, że dziś myślimy już o perspektywie 2050 roku i wspomnianych 33%, stąd w Lasach Państwowych w ostatnim roku nastąpiła intensyfikacja programu skupu gruntów.
W tym miejscu trzeba podkreślić, że w naszym kraju większością lasów (77 proc.) zarządza Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe i to głównie na tej instytucji spoczywa obowiązek realizacji założeń strategii wzrostu lesistości. Blisko 1,8 mln ha, czyli ponad 19 proc. lasów w Polsce, należy do osób prywatnych.
Zasady akcji powiększania zasobów leśnych przez Lasy Państwowe, reguluje Zarządzenie nr 79 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 30 grudnia 2021 roku. W tym roku poszczególni nadleśniczowie mieli za zadanie aktywnie promować ofertę zakupów. Zarządzenie wskazuje też na źródło finansowania zakupu gruntów. Są nim własne fundusze nadleśnictwa lub, w przypadku ich braku, środki pochodzące z funduszu leśnego, czyli specjalnego, wspólnego instrumentu finansowego, do którego część zysku wpłacają wszystkie jednostki Lasów Państwowych.
Drugi z przywołanych na wstępie wskaźników też dobitnie wskazuje na fakt, że polskie lasy są bardziej zasobne, niż przed laty. Dość powiedzieć, że w 1945 roku, na hektarze rosło przeciętnie o blisko 100 m3 mniej drzew! Oczywiście był to głównie skutek rabunkowej działalności okupantów, a wcześniej zaborców.
Dziś zasobność na poziomie 290 m3/ ha, stawia nas w czołówce na kontynencie europejskim, gdzie największą zasobnością lasów charakteryzują się lasy Europy Środkowo-Zachodniej (238 m3/ha) oraz Środkowo-Wschodniej (237 m3/ha), a najniższą Europy Południowo-Zachodniej (90 m3/ha) i Rosji (101 m3/ha). Przeciętna zasobność lasów Europy wynosi 163 m3/ha.
Skąd tak szczegółowe dane dotyczące wymienionych wskaźników?
Okazuje się jednak, że lasy są dziś, wbrew obiegowemu przekonaniu, że „w lesie drzewa niepoliczone”, dokładnie zinwentaryzowane i opisane, zarówno pod kątem parametrów ilościowych, jak i jakościowych. Odpowiada za to program Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, którego kolejne cykle realizowane są w latach 2005-2009, 2010-2014, 2015-2019, 2020-2024 finansowany ze środków Lasów Państwowych – funduszu leśnego. W okresie tym polskie lasy zostały, przy użyciu nowoczesnych technologii dokładnie pomierzone oraz skatalogowane.
Dziś takie dokładne pomiary nie stanowią problemu mając do dyspozycji system informacji przestrzennej, działający w oparciu o dane GPS czy zdjęcia lotnicze, oraz programy komputerowe dokonujące szybkiej analizy danych.
Co ciekawe, wszystkie te informacje są dostępne bezpłatnie dla każdego zainteresowanego. Wyniki Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej zebrało w specjalny raport, który został opublikowany w sieci. Szczegółowe zaś dane dotyczące poszczególnych fragmentów lasu w wybranej okolicy można sprawdzić w Banku Danych o Lasach.
BDL to rozbudowany system informatyczny gromadzący, przetwarzający i udostępniający informacje dotyczące lasów wszystkich form własności na terenie Polski. Bank dostarcza informacji na potrzeby statystyki publicznej, krajowej jak międzynarodowej, a także planowania przestrzennego.
W systemie są gromadzone opisy taksacyjne z dokumentacji urządzeniowej dla lasów wszystkich form własności, informacje z opracowań siedliskowych i fitosocjologicznych, a także dane z Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasów, z zakresu gospodarki łowieckiej, informacje o pożarach w lasach i wiele innych informacji dotyczących terenów leśnych.
Bank Danych o Lasach udostępnia swoje zasoby poprzez stronę www.bdl.lasy.gov.pl, a także specjalną aplikację na smartfon – mBDL.
Głównymi elementami są mapa interaktywna, pomagająca lokalizować obszar, którym jesteśmy zainteresowani oraz kreator zestawień dot. danych źródłowych.
Ponadto udostępniane są tam publikacje z zakresu szeroko pojętego leśnictwa, jak np. Raport o stanie lasów, kolejne roczniki Leśnictwa przygotowane przez Główny Urząd Statystyczny czy Aktualizacja stanu lasu przygotowywana corocznie w ramach prac nad BDL.
W ramach portalu BDL funkcjonuje również system automatycznego pobierania danych o aktualnych wydzieleniach leśnych w zarządzie poszczególnych nadleśnictw PGL LP.
