Sprawa dotyczy obrączkowania ptaków. Obrączkowanie ptaków jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych technik znakowania ptaków. Znakowanie ptaków polega na zakładaniu im np. znaczników skrzydłowych, znaczników dziobowych, nadajników radiowych, nadajników GPS lub obrączek. Obrączkowanie jako metoda badawcza została pierwszy raz zastosowana w 1898 roku, wówczas to Duńczyk Hans Christian Cornelius Mortensen rozpoczął obrączkowanie ptaków, umożliwiając obserwowanie zaznaczonych w ten sposób osobników. W Polsce obrączkowanie ptaków stosuje się od 1931 roku. Znakowanie ptaków umożliwia badanie wielu aspektów ich życia, np. tras wędrówek, oznaczenie miejsc zimowania, długości życia lub dypersji lęgowej. Obrączkowanie ptaków polega najczęściej na zakładaniu im obrączek metalowych na nogę. Niekiedy stosuje się również dodatkowo obrączki plastikowe w celu łatwiejszego ich odczytania np. przez lunetę. 

Obrączkowanie dzikich ptaków w Polsce jest organizowane przez jeden z Działów Muzeum i Instytutu Zoologii PAN - Centralę Obrączkowania Ptaków, która pełni funkcję krajowej centrali obrączkowania ptaków. Centrala reprezentuje Polskę w Europejskiej Unii Obrączkowania Ptaków (EURING). Centrala prowadzi obrączkowanie poprzez sieć współpracowników obrączkarzy zwanych "Współpracownikami". 

W Stacji Ornitologicznej znajduje się Centrala Obrączkowania Ptaków, która na mocy decyzji Ministra Środowiska i Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska koordynuje obrączkowanie ptaków w Polsce. Znajduje się w niej bank danych, w którym gromadzone są dane o obrączkowanych i ponownie stwierdzonych dzikich ptakach. Tutaj też, z innych central docierają informacje o naszych ptakach schwytanych poza granicami kraju. 

Baza danych zawiera obecnie informacje o ponad 4,2 mln ptaków znakowanych w Polsce od 1931 roku.

Nadleśnictwo Solec Kujawski położone jest w środkowej części województwa kujawsko-pomorskiego i w większości stanowi środkowy fragment kompleksu Puszczy Bydgoskiej, ograniczony od północy rzeką Wisłą, od południa natomiast przez rzekę Noteć. Teren jest atrakcyjny pod względem turystyczno-przyrodniczym. 

Dlatego urok i dostępność puszczy zachęca nie tylko turystów, rowerzystów i sportowców, ale skłania wielu badaczy i miłosników przyrody do jej obserwowania i badania. 

Tym razem na terenie nadleśnictwa spotkaliśmy obrączkarza współpracownika Stacji Ornitologicznej Muzeum i Instytutu Zoologii PAN w Gdańsku Pana Andrzeja Dylika i oczywiście Pana Waldka, dostawcę naszych budek lęgowych, pasjonata i miłośnika ptaków (zrzeszonych w Ogólnopolskim Towarzystwie Ochrony Ptaków i działających w lokalnej grupie OTOP "BEWIK"). Obserwatorzy znakowali "nasze" puszczyki. 

To już kolejny rok w którym puszczyki są obrączkowane na terenie naszego nadleśnictwa. Po raz pierwszy młode puszczyki zostały zaobrączkowane w maju 2017 roku. Od tamtego czasu udało się uzyskać zaledwie kilka informacji o ponownym stwierdzeniu kilku ptaków, ale są one bardzo cenne. Wiemy np., że jeden z ptaków padł ofiarą innego drapieżnika i zostały znalezione jego szczątki po paru miesiącach po zaobrączkowaniu w pobliżu budki lęgowej, w której prawdopodobnie odbywał lęgi. Wiemy też, że inny ptak (samica) zajmuje tę samą budkę lęgową od 2017 roku, odbywa w niej nieprzerwanie lęgi i w międzyczasie zmieniła partnera - relacjonuje Pan Andrzej.

Właśnie chwytaniem i obrączkowaniem ptaków zajmują się współpracownicy Stacji indywidualnie lub zespołowo działający na terenie całego kraju. W tym wypadku akurat na terenie Puszczy Bydgoskiej. Oczywiście działają zgodnie z Regulaminem i Instrukcją obrączkowania dzikich ptaków w celach naukowych w Polsce.

Każda obrączka posiada wytłoczony, skrócony adres centrali obrączkowania oraz niepowtarzalny kod literowo-cyfrowy, który niczym dowód osobisty charakteryzuje ptaka i pozwala go zidentyfikować przy powtórnym schwytaniu lub obserwacji, nawet po wielu latach. Porównanie danych (np. daty, miejsca) zaobrączkowania z danymi ponownego stwierdzenia dostarcza informacji o przemieszczeniach ptaków, długości życia i innych aspektach ich biologii. 

Prosimy - zapamiętaj!
Gdy znajdziesz ptaka z obrączką skontaktuj się ze Stacją Ornitologiczną (http://ring.stornit.gda.pl) podając następujące dane:

 - tekst i numer wytłoczony na obrączce,
 - jeśli ptak jest martwy, dołącz obrączkę,
 - datę znalezienia, schwytania lub obserwacji,
 - miejsce znalezienia, schwytania lub obserwacji,
 - stan ptaka w chwili znalezienia (np. zdrowy, ranny, martwy świeży, martwy w rozkładzie),
 - przyczynę śmierci lub zranienia ptaka, jeśli można ją określić,
 - los ptaka po schwytaniu (np. wypuszczony, przetrzymany do następnego dnia),
 - gatunek ptaka, jeśli można określić.
 - imię, nazwisko i adres kontaktowy znalazcy (Stacja potwierdza otrzymaną wiadomość i zawiadamia o okolicznościach zaobrączkowania stwierdzonego ptaka).

Więcej informacji na temat obrączkowanina na stronie Stacji Ornitologicznej

Dziękujemy miłośnikom za ich wkład w prace badawcze!

Tekst: Adrian Pietrzak/Andrzej Dylik