Różnorodność biologiczna oznacza zróżnicowanie wszystkich organizmów żyjących na Ziemi, będących nieodłączną częścią zamieszkiwanych przez siebie ekosystemów (lądowych, morskich lub słodkowodnych) oraz zespołów ekologicznych. Różnorodność biologiczna obejmuje różnorodność w obrębie danego gatunku, różnorodność gatunków w określonym siedlisku oraz różnorodność na poziomie ekosystemów. 

Definicja różnorodności biologicznej zawarta jest w Konwencji o różnorodności biologicznej (CBD, Convention on Biological Diversity) przyjętej oficjalnie na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro 5 czerwca 1992 r.

Lasy Państwowe od wielu lat angażują się w działania mające na celu zachowanie jak największej liczby gatunków. W ramach wielu projektów, tych lokalnych bądź ogólnopolskich, czynnie chronione są cenne siedliska, na których występują rzadkie rośliny i zwierzęta. W swoich działaniach chronią największe polskie ssaki, jak żubry, oraz niewielkie popielice. Angażują się również w projekty ochrony rodzimych gatunków gadów, np. żółwia błotnego czy wąż Eskulapa.

Nadleśnictwo Solec Kujawski w 2019 roku zakończyło właśnie realizację projektu, którego celem jest ochrona i zwiększenie różnorodności biologicznej oraz ochrona przyrody. Zadanie obejmowało utworzenie schronień zimowych dla populacji nietoperzy w przewidzianych do likwidacji studzienkach inspekcyjnych nieużywanego i będącego w trakcie demontażu rurociągu oraz zagospodarowanie otoczenia poprzez wywieszenie budek drewnianych i trocinobetonowych dla nietoperzy.

Więcej na temat projektu ochrony nietoperzy

Dla zachowania i wzbogacania różnorodności biologicznej duże znaczenie ma zróżnicowanie siedlisk i oddziaływania człowieka, w szczególności ochrona siedlisk słabo lub wcale nieprzekształconych (naturalnych).

Kluczowe znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej w przestrzeni rolniczej mają zadrzewienia śródpolne, oczka wodne i torfowiska, miedze, ekstensywnie użytkowane łąki i pastwiska.

Na terenach leśnych kluczowe znaczenie dla utrzymania różnorodności biologicznej mają spróchniałe drzewa i powalone pnie (martwe drewno), starodrzewy, torfowiska i polany śródleśne.

Więcej na temat różnorodności biologicznej w lasach

W związku z definicją różnorodności biologicznej mówiącej o zróżnicowaniu wszystkich organizmów żyjących na Ziemi na początku bieżacego roku odbywały się otwarte konsultacje Strategii Bioróżnorodności Unii Europejskiej do 2030 r. 

Z oficjalnej strony Unii Europejskiej:

Różnorodność biologiczna stanowi podstawę dobrobytu ludzi, ale jest obecnie pod ogromną presją ze strony działalności człowieka.

Inicjatywa ta określa ambicje UE dotyczące globalnych ram dotyczących różnorodności biologicznej na okres po 2020 r., które zostaną przyjęte w październiku 2020 r. na konferencji ONZ w sprawie różnorodności biologicznej w Kunming w Chinach.

Według Unijnej strategii na rzecz różnorodności biologicznej do roku 2020:

- Różnorodność biologiczna – czyli różnorodność ekosystemów, gatunków i genów – jest zagrożona, zarówno w skali światowej, jak i w samej UE:

    - aktualnie gatunki zanikają w tempie stu- lub nawet tysiąckrotnie szybszym niż naturalne tempo wymierania gatunków,

    - sytuacja jest zadowalająca zaledwie w przypadku 17 proc. gatunków i siedlisk oraz 11 proc. chronionych ekosystemów w UE. 

- Utrata bioróżnorodności oraz korzyści, jakie czerpią z niej ludzie (funkcje ekosystemu), ma negatywne skutki ekologiczne, gospodarcze i społeczne. Obok zmian klimatycznych jest to największy związany ze środowiskiem problem, jakiemu musimy stawić czoła. 
- W zeszłym roku UE postanowiła powstrzymać proces zanikania różnorodności biologicznej i degradacji funkcji ekosystemu w UE do 2020 roku, przywrócić je w takim wymiarze, w jakim jest to możliwe, a jednocześnie zwiększyć wkład UE w powstrzymanie globalnej utraty różnorodności biologicznej. 
- Unia podjęła również szereg międzynarodowych zobowiązań w ramach Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej i zobowiązała się do osiągnięcia wyznaczonych na 2020 r. celów światowych.